漢董(dong)永(yong)(yong),千(qian)乘人。少偏孤,與(yu)父居。肆(sì)力(li)田畝(mǔ),鹿車載自隨。父亡,無以葬,乃自賣為奴,以供喪事。主(zhu)(zhu)人知(zhi)其賢,與(yu)錢(qian)一萬,遣(qian)之(zhi)。永(yong)(yong)行三年喪畢,欲還主(zhu)(zhu)人,供其奴職。道逢(feng)一婦(fu)(fu)人,曰(yue):“愿(yuan)為子妻(qi)。”遂與(yu)之(zhi)俱。主(zhu)(zhu)人謂永(yong)(yong)曰(yue):“以錢(qian)與(yu)君矣。”永(yong)(yong)曰(yue):“蒙君之(zhi)惠,父喪收藏。永(yong)(yong)雖小人,必(bi)欲服(fu)勤致(zhi)力(li),以報厚德(de)。”主(zhu)(zhu)曰(yue):“婦(fu)(fu)人何能?”永(yong)(yong)曰(yue):“能織(zhi)(zhi)。”主(zhu)(zhu)曰(yue):“必(bi)爾(er)者,但令(ling)君婦(fu)(fu)為我織(zhi)(zhi)縑(jian)(jiān)百疋(pǐ)。”于是永(yong)(yong)妻(qi)為主(zhu)(zhu)人家(jia)織(zhi)(zhi),十日而畢。女出門,謂永(yong)(yong)曰(yue):“我,天之(zhi)織(zhi)(zhi)女也。緣(yuan)君至孝(xiao),天帝令(ling)我助君償債耳。”語(yu)畢,凌空而去(qu),不知(zhi)所在。
偏(pian)孤:這里指喪母。
錢:指銅錢。
緣:因為
縑:細絹
漢朝董(dong)(dong)永(yong)是千乘地(di)方人。董(dong)(dong)永(yong)早年(nian)死(si)了(le)母親,與父(fu)(fu)親居(ju)住在(zai)一(yi)(yi)起(qi)。父(fu)(fu)親耕種田地(di),董(dong)(dong)永(yong)推著(zhu)小車(che)跟著(zhu)父(fu)(fu)親干活。后來父(fu)(fu)親也死(si)了(le),無錢(qian)(qian)埋葬,董(dong)(dong)永(yong)只得(de)(de)賣身為(wei)奴,換(huan)錢(qian)(qian)為(wei)父(fu)(fu)親辦(ban)了(le)喪事。主(zhu)人知道董(dong)(dong)永(yong)德行好,給了(le)他一(yi)(yi)萬文(wen)錢(qian)(qian),讓(rang)他回家(jia)(jia)。董(dong)(dong)永(yong)在(zai)家(jia)(jia)里守完三年(nian)喪,打算(suan)到(dao)(dao)主(zhu)人家(jia)(jia)做奴仆(pu)來還債。在(zai)去主(zhu)人家(jia)(jia)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)路上(shang),碰到(dao)(dao)一(yi)(yi)個女子(zi)(zi),對他說(shuo):“我愿意(yi)做你(ni)(ni)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)妻子(zi)(zi)。”(董(dong)(dong)永(yong))就(jiu)同她一(yi)(yi)起(qi)到(dao)(dao)主(zhu)人家(jia)(jia)。主(zhu)人對董(dong)(dong)永(yong)說(shuo):“我把錢(qian)(qian)送給你(ni)(ni)了(le)(不用還了(le))。”董(dong)(dong)永(yong)回答(da)說(shuo):“承(cheng)蒙您(nin)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)恩(en)惠,父(fu)(fu)親的(de)(de)(de)(de)(de)(de)尸(shi)體得(de)(de)到(dao)(dao)收(shou)殮安(an)葬。董(dong)(dong)永(yong)盡(jin)管是平民百姓(xing),也一(yi)(yi)定要盡(jin)力地(di)承(cheng)擔(dan)勞務,來報答(da)您(nin)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)大恩(en)大德。”主(zhu)人說(shuo):“你(ni)(ni)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)妻子(zi)(zi)能做什么?”董(dong)(dong)永(yong)說(shuo):“會織(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)布。”主(zhu)人說(shuo):“如果這樣的(de)(de)(de)(de)(de)(de)話(hua),就(jiu)讓(rang)你(ni)(ni)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)妻子(zi)(zi)幫我織(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)一(yi)(yi)百匹細絹吧。”于是董(dong)(dong)永(yong)妻子(zi)(zi)為(wei)主(zhu)人家(jia)(jia)織(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)絹,十天(tian)后織(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)完了(le)。織(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)女走(zou)出織(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)布間的(de)(de)(de)(de)(de)(de)門(men),告訴董(dong)(dong)永(yong)說(shuo):“我是天(tian)上(shang)的(de)(de)(de)(de)(de)(de)織(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)女,因為(wei)你(ni)(ni)非常(chang)孝順,天(tian)帝(di)就(jiu)派(pai)我下凡,幫你(ni)(ni)償債,說(shuo)完凌空飛走(zou)了(le),不知去了(le)哪兒。”