水庫概況
黑龍(long)江(jiang)省北部北引榘道的一(yi)座(zuo)大型反調節(jie)平(ping)原水庫,位于(yu)黑龍(long)江(jiang)省安(an)達(da)市(shi)與大慶市(shi)龍(long)鳳(feng)區(qu)結合(he)部,距安(an)達(da)市(shi)區(qu)東(dong)北約2 5千米(mi),距大慶市(shi)龍(long)鳳(feng)區(qu)東(dong)約12.5千米(mi),總庫容1.16億立方米(mi)。工程于(yu)1972年(nian)9月動工,1974年(nian)9月竣工蓄水。
水庫區域屬(shu)中溫(wen)(wen)帶大(da)(da)陸性(xing)季(ji)(ji)風氣候(hou)區,冬季(ji)(ji)嚴寒而(er)漫長,春季(ji)(ji)干旱多大(da)(da)風,夏季(ji)(ji)高溫(wen)(wen)而(er)多雨,秋季(ji)(ji)涼(liang)爽(shuang)短(duan)促。多年平(ping)均(jun)氣溫(wen)(wen)3.3攝氏度(du)(du),最低(di)氣溫(wen)(wen)出(chu)現在1月(yue)為(wei)一3r7.2攝氏度(du)(du),最高氣溫(wen)(wen)出(chu)現在7月(yue),為(wei)38.3攝氏度(du)(du)。多年平(ping)均(jun)年降水量(liang)為(wei)426毫米(mi)(mi),多年平(ping)均(jun)年水面蒸(zheng)發量(liang)為(wei)972毫米(mi)(mi),最大(da)(da)凍土深2.14米(mi)(mi)。
水(shui)(shui)庫壩址以上(shang)引水(shui)(shui)渠(qu)道長(chang)242.745千米(其中總干渠(qu)長(chang)203.315千米,薩爾圖分干渠(qu)長(chang)39.43千米)。多年平均年引水(shui)(shui)量為4.65億立方(fang)米,年平均輸沙量12.33萬(wan)噸(dun),水(shui)(shui)質達到Ⅱ類水(shui)(shui)標(biao)準(zhun)。
工程(cheng)主(zhu)(zhu)要由土(tu)(tu)壩(ba)(ba)(ba)、溢洪道、進(jin)水(shui)閘(zha)和提水(shui)泵(beng)站組成。土(tu)(tu)壩(ba)(ba)(ba)包括主(zhu)(zhu)壩(ba)(ba)(ba)、西(xi)副(fu)壩(ba)(ba)(ba)和東副(fu)壩(ba)(ba)(ba),全系均(jun)質土(tu)(tu)壩(ba)(ba)(ba),全長16.67千米(mi)(mi),最大(da)(da)壩(ba)(ba)(ba)高5.36米(mi)(mi),頂寬(kuan)3米(mi)(mi),主(zhu)(zhu)壩(ba)(ba)(ba)壩(ba)(ba)(ba)頂高程(cheng)為(wei)(wei)150.95米(mi)(mi),副(fu)壩(ba)(ba)(ba)壩(ba)(ba)(ba)頂高程(cheng)為(wei)(wei)149米(mi)(mi)。主(zhu)(zhu)壩(ba)(ba)(ba)壩(ba)(ba)(ba)址位于(yu)安達市種牛場(chang),副(fu)壩(ba)(ba)(ba)位置(zhi)涉及大(da)(da)慶(qing)市乙烯(xi)農場(chang),大(da)(da)慶(qing)市農工商集(ji)團的一(yi)分場(chang)、五分場(chang)。溢洪道位于(yu)主(zhu)(zhu)壩(ba)(ba)(ba)西(xi)側(ce)9+945米(mi)(mi)處,其(qi)結(jie)構型式(shi)為(wei)(wei)鋼筋混(hun)凝土(tu)(tu)閘(zha)、橋(qiao)整體式(shi),2孔,每(mei)(mei)(mei)孔凈(jing)寬(kuan)為(wei)(wei)4米(mi)(mi),裝有(you)2扇(shan)平板(ban)鋼閘(zha)門,尺寸4.36米(mi)(mi)×2.2米(mi)(mi),最大(da)(da)泄流(liu)量70立(li)方(fang)米(mi)(mi)每(mei)(mei)(mei)秒(miao)(miao)。進(jin)水(shui)閘(zha)位于(yu)西(xi)副(fu)壩(ba)(ba)(ba)北端(duan),薩爾圖分干渠末端(duan)39+450千米(mi)(mi)處,其(qi)結(jie)構型式(shi)為(wei)(wei)鋼筋混(hun)凝土(tu)(tu)閘(zha)橋(qiao)整體式(shi),2孔,每(mei)(mei)(mei)孔凈(jing)寬(kuan)4米(mi)(mi)。閘(zha)門型式(shi)為(wei)(wei)平板(ban)鋼閘(zha)門,閘(zha)門尺寸4.34米(mi)(mi)×2.2米(mi)(mi),設(she)計引水(shui)流(liu)量為(wei)(wei)20.2立(li)方(fang)米(mi)(mi)每(mei)(mei)(mei)秒(miao)(miao)。提水(shui)泵(beng)站位于(yu)西(xi)副(fu)壩(ba)(ba)(ba)中端(duan)3+250米(mi)(mi)處伸入庫區(qu)內300米(mi)(mi),取(qu)水(shui)最低(di)水(shui)位144.5米(mi)(mi),引水(shui)口(kou)底高程(cheng)142.5米(mi)(mi),呈“八”字(zi)形(xing),泵(beng)房內安裝軸流(liu)泵(beng)5臺,設(she)計日最大(da)(da)提水(shui)能力(li)32萬噸。
紅旗(qi)泡水(shui)庫(ku)(ku)是(shi)大(da)慶石油化工生(sheng)產(chan)及居民(min)生(sheng)活用(yong)(yong)水(shui)的(de)重要水(shui)源地,其(qi)中(zhong)大(da)慶石化總廠總用(yong)(yong)水(shui)量的(de)98%來自該水(shui)庫(ku)(ku)。紅旗(qi)泡水(shui)庫(ku)(ku)一直是(shi)險庫(ku)(ku),庫(ku)(ku)岸經(jing)常出現滑(hua)坡等險情,其(qi)中(zhong)最(zui)大(da)一次(ci)險情發生(sheng)在1991年,泄(xie)水(shui)閘東(dong)側的(de)滑(hua)坡險些造成水(shui)庫(ku)(ku)潰壩。1996年7月18日(ri)(ri)水(shui)庫(ku)(ku)進(jin)行除險加固工程建設,于1998年6月30日(ri)(ri)竣工,保證了石油化工生(sheng)產(chan)用(yong)(yong)水(shui)及居民(min)生(sheng)活用(yong)(yong)水(shui)安(an)全。
紅旗泡水(shui)庫水(shui)面遼闊,南(nan)北長7.5千米,東(dong)西(xi)寬(kuan)6.5千米,水(shui)面面積(ji)為(wei)35平(ping)方千米。庫區(qu)內(nei)有(you)一(yi)個天然小(xiao)島(dao)——仙(xian)人島(dao),面積(ji)約(yue)1平(ping)方千米。小(xiao)島(dao)似一(yi)枚蚌含珍(zhen)珠,枯水(shui)期游人可涉水(shui)進入,豐(feng)水(shui)期乘(cheng)舟(zhou)進入仙(xian)境(jing)般的(de)小(xiao)島(dao)。島(dao)上森林密布(bu)、蘆葦豐(feng)厚(hou)、溪流清澈,頑石露(lu)頭。據(ju)不完全(quan)統計,水(shui)庫中(zhong)有(you)魚(yu)類40多種,有(you)人們熟悉的(de)鯉魚(yu)、鯽魚(yu)等,又有(you)被稱為(wei)“三花(hua)”的(de)名貴魚(yu)種鰲花(hua)、鳊(bian)花(hua)、吉花(hua)。
水庫樞紐
紅旗(qi)泡水(shui)(shui)(shui)庫(ku)樞紐(niu)工(gong)程(cheng)包括:大(da)(da)壩(ba)(ba)、進(jin)水(shui)(shui)(shui)閘(zha)、泄(xie)水(shui)(shui)(shui)閘(zha)。此外有大(da)(da)慶市(shi)所屬大(da)(da)型抽水(shui)(shui)(shui)泵站1處。大(da)(da)壩(ba)(ba)為均質土(tu)壩(ba)(ba),全長(chang)16.67公里,分(fen)主壩(ba)(ba)和東(dong)、西(xi)(xi)副(fu)壩(ba)(ba)。主壩(ba)(ba)長(chang)3478米(mi)(mi)(mi)(mi)(mi)(mi)(mi),最(zui)大(da)(da)壩(ba)(ba)高5.36米(mi)(mi)(mi)(mi)(mi)(mi)(mi),迎水(shui)(shui)(shui)面坡(po)為渣油(you)混(hun)(hun)凝(ning)土(tu)8厘米(mi)(mi)(mi)(mi)(mi)(mi)(mi)墊(dian)層(ceng),5厘米(mi)(mi)(mi)(mi)(mi)(mi)(mi)厚(hou)瀝青(qing)砂(sha)漿(jiang)坐漿(jiang)。上層(ceng)用30×25×25立(li)方(fang)厘米(mi)(mi)(mi)(mi)(mi)(mi)(mi)的料(liao)石護砌(qi)(qi),縫隙灌注瀝青(qing)砂(sha)漿(jiang)。西(xi)(xi)副(fu)壩(ba)(ba)全長(chang)9445米(mi)(mi)(mi)(mi)(mi)(mi)(mi),最(zui)大(da)(da)壩(ba)(ba)高3.71米(mi)(mi)(mi)(mi)(mi)(mi)(mi),迎水(shui)(shui)(shui)面有5080米(mi)(mi)(mi)(mi)(mi)(mi)(mi)長(chang)直接采(cai)(cai)用20厘米(mi)(mi)(mi)(mi)(mi)(mi)(mi)厚(hou)的渣油(you)混(hun)(hun)凝(ning)土(tu)護坡(po),其余為土(tu)緩(huan)坡(po),草皮護砌(qi)(qi)。東(dong)副(fu)壩(ba)(ba)全長(chang)3750米(mi)(mi)(mi)(mi)(mi)(mi)(mi),最(zui)大(da)(da)壩(ba)(ba)高2.5米(mi)(mi)(mi)(mi)(mi)(mi)(mi),迎水(shui)(shui)(shui)面少部分(fen)采(cai)(cai)用厚(hou)度15厘米(mi)(mi)(mi)(mi)(mi)(mi)(mi)渣油(you)混(hun)(hun)凝(ning)土(tu)護砌(qi)(qi),大(da)(da)部分(fen)是土(tu)緩(huan)坡(po),用草皮子護砌(qi)(qi)。進(jin)水(shui)(shui)(shui)閘(zha)位于西(xi)(xi)副(fu)壩(ba)(ba)北端,為4×2.2米(mi)(mi)(mi)(mi)(mi)(mi)(mi),2孔鋼筋混(hun)(hun)凝(ning)土(tu)整體式(shi)閘(zha),最(zui)大(da)(da)進(jin)水(shui)(shui)(shui)量20立(li)方(fang)米(mi)(mi)(mi)(mi)(mi)(mi)(mi)/秒。泄(xie)水(shui)(shui)(shui)閘(zha)位于庫(ku)南主壩(ba)(ba)中間偏西(xi)(xi)部位,為2孔4×4米(mi)(mi)(mi)(mi)(mi)(mi)(mi)鋼筋混(hun)(hun)凝(ning)土(tu)整體式(shi)閘(zha),最(zui)大(da)(da)泄(xie)流量70立(li)方(fang)米(mi)(mi)(mi)(mi)(mi)(mi)(mi)/秒。泄(xie)水(shui)(shui)(shui)通(tong)過(guo)尾水(shui)(shui)(shui)渠注入(ru)北二十里泡,進(jin)入(ru)閉流區排水(shui)(shui)(shui)系統,而(er)后(hou)泄(xie)入(ru)松(song)花江(jiang)。
水庫建設
紅(hong)旗(qi)泡(pao)水(shui)(shui)庫(ku)(ku)工(gong)程(cheng)由(you)省水(shui)(shui)利勘測設(she)計院設(she)計,1972年(nian)9月開始施工(gong),1974年(nian)9月竣工(gong)。土(tu)(tu)(tu)壩工(gong)程(cheng)由(you)松花江地區(qu)11個縣的(de)民兵團施工(gong),進水(shui)(shui)閘(zha)和泄水(shui)(shui)閘(zha)由(you)省水(shui)(shui)利第五工(gong)程(cheng)處施工(gong)。國(guo)家(jia)共投資1078萬(wan)(wan)元(yuan)(yuan)。水(shui)(shui)庫(ku)(ku)建成后,1976—1977年(nian)對西副壩渣油(you)混凝土(tu)(tu)(tu)護(hu)(hu)坡出現的(de)裂縫和部分洞穴(xue)進行了維(wei)修。增(zeng)加10厘米的(de)混凝土(tu)(tu)(tu)板護(hu)(hu)砌,用(yong)(yong)渣油(you)瀝(li)青(qing)砂漿灌注,護(hu)(hu)砌到(dao)設(she)計水(shui)(shui)位。紅(hong)旗(qi)泡(pao)水(shui)(shui)庫(ku)(ku)由(you)省北部引嫩工(gong)程(cheng)管(guan)(guan)理(li)(li)處紅(hong)旗(qi)泡(pao)水(shui)(shui)庫(ku)(ku)管(guan)(guan)理(li)(li)所管(guan)(guan)理(li)(li),設(she)計日供(gong)水(shui)(shui)量(liang)(liang)30萬(wan)(wan)噸,年(nian)凈供(gong)水(shui)(shui)量(liang)(liang)1.09億立(li)方米。水(shui)(shui)庫(ku)(ku)為年(nian)調節,工(gong)業要求常年(nian)不間斷供(gong)水(shui)(shui),在運用(yong)(yong)上春(chun)、夏、秋三季隨(sui)來隨(sui)用(yong)(yong),冰(bing)凍期采取(qu)10月末以前蓄滿(man)水(shui)(shui),去(qu)掉(diao)冰(bing)層和死庫(ku)(ku)容,滿(man)足(zu)6個月結冰(bing)期的(de)化(hua)工(gong)生產用(yong)(yong)水(shui)(shui)。水(shui)(shui)庫(ku)(ku)建成后未達(da)到(dao)設(she)計供(gong)水(shui)(shui)量(liang)(liang)。1980年(nian)以前日供(gong)水(shui)(shui)量(liang)(liang)8萬(wan)(wan)立(li)方米,1985年(nian)日供(gong)水(shui)(shui)量(liang)(liang)達(da)到(dao)15—20萬(wan)(wan)立(li)方米。每年(nian)征收(shou)水(shui)(shui)費182萬(wan)(wan)元(yuan)(yuan)。