景點簡介
鎮(zhen)海堤(di),原名東甲堤(di),位于(yu)荔城區(qu)黃石鎮(zhen)境(jing)內,蜿(wan)蜒橫臥在興化灣(wan)南岸木蘭溪入海口,全長6公里(li)。唐元和(he)年(nian)間(jian),為抵御海潮、圍墾(ken)埭田,福(fu)建觀察使裴(pei)次元筑造(zao)東甲堤(di),歷代屢有重(zhong)修,是福(fu)建省最(zui)早最(zui)大的海堤(di),保護著興化南洋(yang)(yang)平原二十多萬(wan)畝良田。相傳,鎮(zhen)海堤(di)存,則南洋(yang)(yang)平原一年(nian)三熟,水(shui)鄉(xiang)漁米;鎮(zhen)海堤(di)亡,則南洋(yang)(yang)平原蒲草叢生,澤國水(shui)鄉(xiang)。其意義和(he)地位可見一斑(ban)。
鎮(zhen)海(hai)堤以抵御(yu)海(hai)潮,圍墾埭田(tian),造福于民存世,黃石、新(xin)度(du)、笏(hu)石、北高四(si)鎮(zhen)69個(ge)村共25萬人口,22.5萬畝田(tian)地受益(yi)(yi)。可謂(wei)歷經滄桑,迄今已有1200多年(nian)。它是莆田(tian)最(zui)古(gu)老效益(yi)(yi)最(zui)大的(de)古(gu)建筑,被(bei)列為省級(ji)文物(wu)(wu)保(bao)護(hu)單位。2006年(nian)5月,又被(bei)國務院批準為全國重點文物(wu)(wu)保(bao)護(hu)單位。
鎮海堤唐(tang)元(yuan)和元(yuan)年(806年)由(you)閩浙觀(guan)察使裴(pei)次元(yuan)創建,是(shi)在莆田南洋(yang)圍墾東北角(jiao)最易被風潮(chao)沖毀(hui)的(de)(de)土堤外加建石堤3.4公里,自黃石鎮東甲(jia)村至遮浪(lang)村。堤岸有(you)報(bao)功祠(ci),系清(qing)道光(guang)年間邑人陳池(chi)養修堤后重(zhong)建,祠(ci)內紀念歷代修堤人九位,并用石刻記載了歷代修堤的(de)(de)有(you)功人士(shi)四百多人事跡。
文獻記載
鎮海(hai)堤(di)唐元和元年(nian)(806年(nian))由閩浙(zhe)觀察使(shi)裴次元創建(jian),是在莆田南洋圍墾(ken)東北角(jiao)最易被風潮沖毀(hui)的土(tu)堤(di)外加(jia)建(jian)石堤(di)3.4公里(li),自黃石鎮東甲村(cun)至遮(zhe)浪村(cun)。
據史載,石(shi)堤(di)(di)于明洪(hong)武二十年(nian)(1387年(nian))被拆,堤(di)(di)石(shi)用(yong)于筑平海、莆禧兩城。此(ci)后僅剩土堤(di)(di),屢修屢毀。清道光七年(nian)(1827年(nian)),莆人陳(chen)池養重修石(shi)堤(di)(di),改稱“鎮海堤(di)(di)”。海堤(di)(di)總長(chang)87.5公(gong)里,至今(jin)仍是福建省最早(zao)最大的海堤(di)(di),保護著興(xing)化(hua)南洋平原20多(duo)萬畝(mu)良田。
南洋海(hai)堤工程最艱巨的首(shou)推東甲堤,古(gu)稱鎮海(hai)堤。其創建時間,舊(jiu)府(fu)、縣志無詳載(zai),僅謂(wei)唐元和(he)年(nian)(819年(nian))觀察使裴次元填海(hai)為(wei)堤開(kai)南洋,在紅泉筑堰儲水,圍墾(ken)為(wei)田;又,堤古(gu)為(wei)石砌(qi)。清陳池養《莆陽水利志》根據上(shang)述所載(zai),論(lun)斷東甲堤是(shi)裴次元創筑。
東甲(jia)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)自遮浪起至(zhi)東甲(jia)止,全(quan)部工程(cheng)包括石(shi)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)、附(fu)石(shi)土(tu)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)。石(shi)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)與附(fu)石(shi)土(tu)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)是(shi)(shi)同一堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)的兩面,外(wai)(wai)為石(shi)砌,內(nei)為土(tu)筑(zhu)(zhu),土(tu)筑(zhu)(zhu)高(gao)于(yu)(yu)石(shi)砌,水垾堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)是(shi)(shi)土(tu)筑(zhu)(zhu),距石(shi)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)后半里。舊志載,東甲(jia)、遮浪一帶,有洋田(tian)(tian)(tian)與埭田(tian)(tian)(tian)之分,洋田(tian)(tian)(tian)依山附(fu)海(hai),由(you)高(gao)趨岸,前人(ren)于(yu)(yu)洋田(tian)(tian)(tian)盡處筑(zhu)(zhu)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di),是(shi)(shi)為內(nei)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di);又把內(nei)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)外(wai)(wai)的海(hai)灘,墾為埭田(tian)(tian)(tian),漸圍漸墾,就有一埭、二(er)埭、三埭之稱。于(yu)(yu)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)田(tian)(tian)(tian)外(wai)(wai)筑(zhu)(zhu)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)障(zhang)潮,是(shi)(shi)為外(wai)(wai)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)。埭田(tian)(tian)(tian)低于(yu)(yu)洋田(tian)(tian)(tian),高(gao)差自0.58米至(zhi)1.17米不等;埭田(tian)(tian)(tian)以內(nei)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)障(zhang)霖,以外(wai)(wai)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)捍海(hai)水。上述所(suo)指(zhi)的石(shi)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)與附(fu)石(shi)土(tu)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di),就是(shi)(shi)所(suo)謂(wei)外(wai)(wai)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di),水垾內(nei)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)就是(shi)(shi)所(suo)謂(wei)內(nei)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)。
明(ming)洪(hong)武二(er)(er)十(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(1387年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)),江夏侯周德興,將(jiang)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)石(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)拆砌(qi)(qi)平海(hai)、莆禧兩城(cheng),僅留(liu)下附石(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)土(tu)(tu)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)。洪(hong)武三(san)十(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(1397年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)),土(tu)(tu)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)潰決。永樂三(san)年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(1405年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)),堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)又(you)崩壞,白浪長(chang)驅至壺公(gong)山麓,南洋一片沃土(tu)(tu)被淹(yan)(yan),造成(cheng)嚴(yan)重災荒。此后(hou)至嘉(jia)(jia)靖十(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)三(san)年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(1534年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)),100多年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)間,土(tu)(tu)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)被海(hai)浪吞噬過8次(ci)(ci)(ci)。其(qi)中(zhong),弘治(zhi)六(liu)年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(1493年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)),狂風大(da)作,土(tu)(tu)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)幾乎全部潰決,海(hai)船可駛(shi)入(ru)(ru)平田(tian),民眾(zhong)為(wei)(wei)了(le)修(xiu)(xiu)復石(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di),曾(ceng)幾次(ci)(ci)(ci)選人進京請(qing)筑(zhu)(zhu)(zhu)(zhu)(zhu)(zhu),但(dan)未能實現(xian),只(zhi)好仍修(xiu)(xiu)土(tu)(tu)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di),可是屢(lv)(lv)修(xiu)(xiu)屢(lv)(lv)壞,民眾(zhong)困(kun)苦不(bu)堪。明(ming)嘉(jia)(jia)靖十(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)三(san)年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(1534年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)),興化府(fu)知府(fu)黃(huang)(huang)一道,開始修(xiu)(xiu)筑(zhu)(zhu)(zhu)(zhu)(zhu)(zhu)石(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di),先作天地玄黃(huang)(huang)四(si)石(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)磯,用巨木(mu)雜竹為(wei)(wei)楗,內(nei)(nei)塞亂石(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi),以殺潮(chao)勢,繼(ji)以石(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)砌(qi)(qi)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di),長(chang)1400丈(zhang),高(gao)9尺,但(dan)未完工黃(huang)(huang)即被解官離去。同知潭鎧終其(qi)成(cheng)。后(hou)人在東(dong)甲(jia)建宗祠,在遮(zhe)浪建功德祠,祀此兩人,以為(wei)(wei)紀念(nian)。嘉(jia)(jia)靖二(er)(er)十(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)九(jiu)年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(1550年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)),土(tu)(tu)、石(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)俱壞,砌(qi)(qi)筑(zhu)(zhu)(zhu)(zhu)(zhu)(zhu)修(xiu)(xiu)復。嘉(jia)(jia)靖四(si)十(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)一年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(1562年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)),倭(wo)寇陷(xian)城(cheng),群(qun)眾(zhong)逃亡(wang),海(hai)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)失管,復遇(yu)風雨為(wei)(wei)災,堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)被沖決,水(shui)溢(yi)滿城(cheng)。邑人都御史林潤,疏請(qing)帑(tang)金修(xiu)(xiu)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)。巡按檄(xi)縣支帑(tang)金1000余兩進行修(xiu)(xiu)復,用石(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)縱橫交砌(qi)(qi)。萬(wan)歷(li)六(liu)年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(1578年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)),堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)壞,花銀1000兩修(xiu)(xiu)筑(zhu)(zhu)(zhu)(zhu)(zhu)(zhu)石(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)420丈(zhang),并添設石(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)磯,萬(wan)歷(li)十(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)六(liu)年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(1588年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)),堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)壞,縣動支帑(tang)金575兩,修(xiu)(xiu)筑(zhu)(zhu)(zhu)(zhu)(zhu)(zhu)石(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)482丈(zhang)2尺。萬(wan)歷(li)十(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)九(jiu)年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(1591年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)),支帑(tang)金160余兩,維修(xiu)(xiu)石(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)。萬(wan)歷(li)三(san)十(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(1602年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)),堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)壞,撥賑銀480兩重修(xiu)(xiu),添設石(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)磯。清順治(zhi)十(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)六(liu)年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(1659年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian))九(jiu)月(yue)(yue)(yue)三(san)十(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)日,颶(ju)風猛襲,土(tu)(tu)、石(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)盡(jin)壞,海(hai)水(shui)淹(yan)(yan)入(ru)(ru),晚稻絕收。順治(zhi)十(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)八(ba)(ba)(ba)年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(1661年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)),截界禍起,東(dong)甲(jia)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)被劃(hua)到界外,蕩為(wei)(wei)海(hai)港。康熙二(er)(er)十(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)一年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(1682年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)),復界后(hou),修(xiu)(xiu)復為(wei)(wei)土(tu)(tu)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di),康熙三(san)十(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(1691年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian))七(qi)(qi)月(yue)(yue)(yue)十(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)五(wu)(wu)日夜(ye)臺風,二(er)(er)十(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)九(jiu)夜(ye)又(you)臺風,海(hai)水(shui)溢(yi)入(ru)(ru)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di),淹(yan)(yan)沒田(tian)廬(lu),海(hai)船漂入(ru)(ru)沙堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)及五(wu)(wu)龍地方。雍正十(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)三(san)年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(1735年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)),群(qun)眾(zhong)集(ji)資修(xiu)(xiu)筑(zhu)(zhu)(zhu)(zhu)(zhu)(zhu)石(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)100丈(zhang),高(gao)9尺,底(di)5尺,面(mian)3尺;附石(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)土(tu)(tu)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)1100丈(zhang),高(gao)1丈(zhang),底(di)2丈(zhang),面(mian)1丈(zhang);并修(xiu)(xiu)東(dong)西(xi)二(er)(er)石(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)涵(han)和砌(qi)(qi)筑(zhu)(zhu)(zhu)(zhu)(zhu)(zhu)埭(dai)田(tian)100余畝,全部工程歷(li)經(jing)3年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)才完成(cheng)。乾(qian)隆(long)十(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)七(qi)(qi)年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(1752年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian))八(ba)(ba)(ba)月(yue)(yue)(yue)至三(san)十(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)九(jiu)年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(1774年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian))八(ba)(ba)(ba)月(yue)(yue)(yue),堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)又(you)潰決3次(ci)(ci)(ci),海(hai)水(shui)淹(yan)(yan)至沙堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)、水(shui)南諸(zhu)村(cun),沿(yan)海(hai)禾薯盡(jin)沒。乾(qian)隆(long)四(si)十(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)五(wu)(wu)年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(1780年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)),堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)壞,舊西(xi)涵(han)潰為(wei)(wei)深(shen)淵,溝海(hai)出(chu)入(ru)(ru),名為(wei)(wei)青龍港。群(qun)眾(zhong)移高(gao)筑(zhu)(zhu)(zhu)(zhu)(zhu)(zhu)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di),改(gai)設西(xi)涵(han)。乾(qian)隆(long)五(wu)(wu)十(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)五(wu)(wu)年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(1790年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)),堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)壞,舊東(dong)涵(han)潰,群(qun)眾(zhong)移高(gao)筑(zhu)(zhu)(zhu)(zhu)(zhu)(zhu)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di),改(gai)為(wei)(wei)東(dong)涵(han)。乾(qian)隆(long)五(wu)(wu)十(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)九(jiu)年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(1794年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian))秋(qiu),海(hai)溢(yi)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)潰,禾薯絕收,是歲大(da)饑。道光六(liu)年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)至七(qi)(qi)年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(1826~1827年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)),邑人陳池養(yang)依(yi)靠群(qun)眾(zhong)力量,大(da)修(xiu)(xiu)東(dong)甲(jia)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di),填截青龍港50丈(zhang),筑(zhu)(zhu)(zhu)(zhu)(zhu)(zhu)石(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)1114丈(zhang),高(gao)1.1丈(zhang),面(mian)寬4尺,底(di)寬8尺,縱橫迭(die)砌(qi)(qi),滿灌(guan)灰(hui)漿;又(you)設東(dong)西(xi)兩石(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)涵(han),以泄埭(dai)田(tian)水(shui);筑(zhu)(zhu)(zhu)(zhu)(zhu)(zhu)附石(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)土(tu)(tu)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)1114丈(zhang);砌(qi)(qi)水(shui)埠內(nei)(nei)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)一道;拋(pao)亂石(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)11.5萬(wan)塊(kuai)坦(tan)坡護堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)。經(jing)過這次(ci)(ci)(ci)整(zheng)修(xiu)(xiu),東(dong)甲(jia)堤(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)(di)比以前牢固(gu)。道光十(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)二(er)(er)年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(1832年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian))八(ba)(ba)(ba)月(yue)(yue)(yue)十(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)(shi)二(er)(er)日及咸豐元年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(1851年(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian)(nian))八(ba)(ba)(ba)月(yue)(yue)(yue)三(san)日,颶(ju)風,海(hai)潮(chao)大(da)作,但(dan)不(bu)為(wei)(wei)患。
清道光年間(1821~1850年)所整修的東甲堤工程依次為:
石(shi)(shi)(shi)堤(di)(di)。堤(di)(di)作斜折形,自(zi)東(dong)(dong)北迤向(xiang)西(xi)(xi)(xi)南,每(mei)筑一(yi)段,收進1.17米(mi)(mi)(mi)(mi)或1.47米(mi)(mi)(mi)(mi),為(wei)(wei)(wei)尖破水(shui),以(yi)(yi)抵(di)狂潮,堤(di)(di)長(chang)3275.16米(mi)(mi)(mi)(mi),高2.65米(mi)(mi)(mi)(mi),面寬(kuan)1.17米(mi)(mi)(mi)(mi),底寬(kuan)1.47米(mi)(mi)(mi)(mi),西(xi)(xi)(xi)頭長(chang)882米(mi)(mi)(mi)(mi),底寬(kuan)1.76米(mi)(mi)(mi)(mi),高2.05~2.94米(mi)(mi)(mi)(mi)。堤(di)(di)的基礎以(yi)(yi)竹(zhu)為(wei)(wei)(wei)網絡(luo),用(yong)8.82米(mi)(mi)(mi)(mi)長(chang)椿三根,深(shen)(shen)釘,橫(heng)貫杉木(mu),竹(zhu)麓為(wei)(wei)(wei)纜,聯絡(luo)筑掛,絡(luo)內(nei)入土,椿令堅(jian)實,逐層加高。堤(di)(di)址(zhi)(zhi)以(yi)(yi)竹(zhu)為(wei)(wei)(wei)長(chang)絡(luo),用(yong)松(song)木(mu)長(chang)椿4枚深(shen)(shen)釘,貫以(yi)(yi)松(song)木(mu),內(nei)裝碎石(shi)(shi)(shi)為(wei)(wei)(wei)基,然后布石(shi)(shi)(shi)。其舊址(zhi)(zhi)堅(jian)實的,以(yi)(yi)舊址(zhi)(zhi)為(wei)(wei)(wei)骨,內(nei)外(wai)加釘兩(liang)行(xing)排椿。舊址(zhi)(zhi)全(quan)無的,除打(da)內(nei)外(wai)兩(liang)行(xing)排椿外(wai),中間再(zai)加梅花椿。堤(di)(di)用(yong)0.35米(mi)(mi)(mi)(mi)厚的條(tiao)石(shi)(shi)(shi),丁(ding)順(shun)(露頭與露側之稱(cheng))互砌(qi),迭(die)石(shi)(shi)(shi)11層,每(mei)2層一(yi)收,外(wai)收0.18米(mi)(mi)(mi)(mi),內(nei)收0.02米(mi)(mi)(mi)(mi),層層滿(man)灌灰漿,堤(di)(di)外(wai)用(yong)松(song)木(mu)深(shen)(shen)釘。竹(zhu)絡(luo)裝上,堵截各港險(xian)處,絡(luo)實石(shi)(shi)(shi)塊,又在堤(di)(di)腳拋重200斤(jin)的大(da)亂石(shi)(shi)(shi)11.5萬塊,維護堤(di)(di)腳,并設(she)東(dong)(dong)西(xi)(xi)(xi)二石(shi)(shi)(shi)洞以(yi)(yi)泄(xie)水(shui),又在西(xi)(xi)(xi)涵以(yi)(yi)東(dong)(dong),廟后以(yi)(yi)西(xi)(xi)(xi),加填石(shi)(shi)(shi)磯。
附(fu)石土(tu)(tu)堤(di)。石堤(di)內加(jia)筑附(fu)石土(tu)(tu)堤(di),長3275.16米(mi)(mi)(mi)(mi)(mi),自遮浪三門(men)(men)港以(yi)(yi)東,東甲(jia)慈圣門(men)(men)以(yi)(yi)西為主要地段,計長2352米(mi)(mi)(mi)(mi)(mi),面(mian)寬(kuan)1.47米(mi)(mi)(mi)(mi)(mi),底(di)寬(kuan)8.82米(mi)(mi)(mi)(mi)(mi),下(xia)加(jia)盤5.88米(mi)(mi)(mi)(mi)(mi),其頭尾兩段仍面(mian)寬(kuan)1.47米(mi)(mi)(mi)(mi)(mi),底(di)寬(kuan)4.41米(mi)(mi)(mi)(mi)(mi),土(tu)(tu)堤(di)高出(chu)石堤(di)頂面(mian)1~1.5米(mi)(mi)(mi)(mi)(mi)不等,取土(tu)(tu)坑距堤(di)內44.1米(mi)(mi)(mi)(mi)(mi)以(yi)(yi)外。
水(shui)埠內堤(di)。東甲、遮(zhe)浪(lang)地勢低(di)下,為(wei)防(fang)木蘭、寶騰(teng)、梁溪及程洋諸山洪水(shui)暴漲決堤(di)入(ru)海,于石堤(di)后半里(li),自遮(zhe)浪(lang)至東甲,鄒(zou)曾(ceng)徐交界上去,筑水(shui)埠內堤(di)以抵溝水(shui),籍護海堤(di),堤(di)面寬2.94米(mi),底寬5.88米(mi),靠(kao)溝護以瓦礫(li)。
到(dao)民國(guo)時,東(dong)甲堤(di)因百年(nian)失(shi)修(xiu),石(shi)堤(di)堤(di)身(shen)發(fa)生沉陷傾(qing)斜,石(shi)層灰漿脫落殆盡,石(shi)層有(you)被壓而凹入(ru)數寸的,有(you)被折斷的,附石(shi)土(tu)堤(di)則是嚴重漏(lou)洞,日(ri)益擴大,危及堤(di)身(shen)安全。但國(guo)民黨(dang)政府(fu)始終不曾加以搶修(xiu)。
1952年冬至(zhi)1953年春,人民(min)政府發(fa)動群(qun)眾,對東甲堤進(jin)行全面的搶救(jiu)整(zheng)修。1961年9月22號臺風加大潮,又(you)使東甲堤遭到摧毀性的破壞。災后,省政府撥出專款對海(hai)堤進(jin)行標準(zhun)(zhun)化基建(jian),東甲堤作為(wei)重(zhong)點(dian)施工(gong)地段,首先實現(xian)海(hai)堤標準(zhun)(zhun)化。建(jian)成(cheng)以來,經受住幾次(ci)大的臺風、暴(bao)雨、海(hai)潮的考驗,有效保護人民(min)生命財(cai)產的安(an)全。