《趙孟(meng)(meng)頫書(shu)仇鍔(e)(e)墓(mu)碑銘》是(shi)元代書(shu)畫家趙孟(meng)(meng)頫為福(fu)建閩海道肅(su)政廉訪副(fu)使仇鍔(e)(e)撰書(shu)的墓(mu)志銘,現(xian)收藏于日(ri)本陽(yang)明(ming)文庫(ku)。
作品共一(yi)百(bai)九十二行(xing),滿行(xing)六(liu)字,根據《元文類》對照,尚有部分缺損。
篆題(ti)引首《有元(yuan)故(gu)奉議大夫福建閔(min)海道(dao)肅政(zheng)廉訪(fang)副使(shi)仇府君(jun)墓碑銘》二十四字,其中(zhong)的“建閔(min)海道(dao)肅政(zheng)廉訪(fang)”八(ba)字原已損(sun)缺,系后人為之補(bu)書。
《仇鍔(e)墓碑銘》于延祐六年(nian)(nian)(公元1319年(nian)(nian))書,時年(nian)(nian)六十六歲,當屬(shu)趙孟頫晚年(nian)(nian)力作。運(yun)筆方整(zheng)有力,遒麗老健,一筆不茍,骨氣深穩,與常見趙書嫵媚甜潤不同。卷後有眾多名人題跋,現藏于日本京都(dou)陽明(ming)文庫。
趙孟頫的書法以楷(kai)書和行書最好。此書是他楷(kai)書代表作之一,他的楷(kai)書用筆(bi)流暢隨意,但又出規入矩,法度森嚴,其(qi)結體疏(shu)朗俊秀,飄逸(yi)灑脫,幾(ji)乎無瑕疵可言。
有(you)元故(gu)奉議大夫福建閩海道肅政廉訪(fang)副使仇府君(jun)墓(mu)碑銘(注:篆額)
有元故奉議大夫(fu)福建閩海(hai)道肅政廉(lian)訪使(shi)副仇公墓(mu)碑銘
翰林學士承(cheng)旨榮(rong)祿大(da)夫知制誥兼脩國史趙孟頫為文并(bing)自書丹(dan)篆額(e)。
仇氏望陳(chen)留譜云(yun)宋大(da)(da)(da)夫(fu)(fu)(fu)牧之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi),世入金,有(you)(you)更朔平(ping)(ping)臨(lin)潢二(er)縣(xian)令者,諱輔即(ji)(ji)家臨(lin)武備(bei)寺壽(shou)武庫使,十(shi)(shi)五年(nian)(nian)遂出(chu)知(zhi)(zhi)威(wei)(wei)州,廿(nian)年(nian)(nian)稍遷鞏(gong)昌路(lu)(lu)(lu)總管(guan)府(fu)(fu)治(zhi)(zhi)中(zhong),治(zhi)(zhi)皆有(you)(you)聲稱(cheng),廿(nian)五年(nian)(nian)進階(jie)州尹未赴,遭(zao)內艱,於是,御史廉(lian)(lian)得(de)公(gong)(gong)(gong)威(wei)(wei)州鞏(gong)昌數事(shi)薦諸(zhu)朝,廿(nian)七年(nian)(nian)乃(nai)以(yi)(yi)(yi)一(yi)碣建(jian)閩(min)海道(dao)(dao)(dao)提刑按察副使起(qi)公(gong)(gong)(gong)。明年(nian)(nian)制改(gai)肅政廉(lian)(lian)訪(fang)(fang)司,即(ji)(ji)用公(gong)(gong)(gong)為副使,間歲自(zi)(zi)免去(qu)(qu)。北過高郵,樂其(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)土(tu)風,因留居(ju)焉(yan)(yan)。大(da)(da)(da)德(de)四年(nian)(nian)八月(yue)十(shi)(shi)日(ri)(ri)(ri)以(yi)(yi)(yi)疾卒(zu)(zu)(zu),年(nian)(nian)五十(shi)(shi)一(yi)。自(zi)(zi)承(cheng)務郎三(san)遷官(guan)至(zhi)奉議大(da)(da)(da)夫(fu)(fu)(fu),卒(zu)(zu)(zu)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)日(ri)(ri)(ri)無贏(ying)囊(nang),副褚僑家巷處(chu)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)舊,聚哭一(yi)辭曰(yue)(yue),善人(ren)(ren)亡(wang)矣,至(zhi)大(da)(da)(da)四年(nian)(nian),其(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)子(zi)治(zhi)(zhi)濟濬(jun)浩,乃(nai)克(ke)自(zi)(zi)力奉公(gong)(gong)(gong)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)喪,還卜大(da)(da)(da)都宛(wan)平(ping)(ping)縣(xian)西(xi)(xi)(xi)山(shan)下莊(zhuang)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)原(yuan)藏焉(yan)(yan)。窆(bian)以(yi)(yi)(yi)四月(yue)辛酉(you),其(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)域距祖塋五里(li),公(gong)(gong)(gong)性開疎(shu),與(yu)(yu)人(ren)(ren)交,底里(li)傾盡,為政多本(ben)教化(hua),而持身絲(si)毫不(bu)敢欺(qi)方(fang),少未仕,見(jian)白金遺道(dao)(dao)(dao)旁(pang),初不(bu)顧(gu),已(yi)而計曰(yue)(yue),我(wo)(wo)(wo)幸(xing)見(jian)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi),不(bu)則(ze)(ze)他人(ren)(ren)持去(qu)(qu)矣,即(ji)(ji)俯(fu)拾,俟有(you)(you)問,求者至(zhi),自(zi)(zi)言適貸(dai)得(de),將(jiang)營親葬,公(gong)(gong)(gong)詢驗(yan),果然,出(chu)金還與(yu)(yu)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)。在威(wei)(wei)州,民(min)張(zhang)氏兄(xiong)(xiong)弟訟家財,吏(li)(li)(li)(li)(li)展轉賄賂,更數歲,莫能決,公(gong)(gong)(gong)召,諭之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)曰(yue)(yue),兄(xiong)(xiong)弟孰(shu)與(yu)(yu)吏(li)(li)(li)(li)(li)親,民(min)曰(yue)(yue)兄(xiong)(xiong)弟同(tong)(tong)氣,吏(li)(li)(li)(li)(li)涂人(ren)(ren)耳(er),公(gong)(gong)(gong)曰(yue)(yue)弊同(tong)(tong)氣以(yi)(yi)(yi)資涂人(ren)(ren),汝(ru)何不(bu)知(zhi)(zhi)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)甚(shen),即(ji)(ji)大(da)(da)(da)感悟(wu),相(xiang)抱持以(yi)(yi)(yi)哭,遂為兄(xiong)(xiong)弟如初。時屬縣(xian)吏(li)(li)(li)(li)(li)李(li)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)秀慢令當(dang)笞(chi),公(gong)(gong)(gong)即(ji)(ji)命釋縛(fu),呼前曰(yue)(yue),若(ruo)(ruo)軀長六尺,徒甘箠楚,閑不(bu)知(zhi)(zhi)有(you)(you)功業可指取(qu)(qu)耶。吾與(yu)(yu)若(ruo)(ruo)約三(san)日(ri)(ri)(ri),若(ruo)(ruo)不(bu)力,吾將(jiang)重寘(zhi)(置)于(yu)罰(fa),後公(gong)(gong)(gong)出(chu)安西(xi)(xi)(xi),有(you)(you)從(cong)(cong)(cong)(cong)騎十(shi)(shi)數西(xi)(xi)(xi)來,見(jian)公(gong)(gong)(gong),遽下馬(ma),拜曰(yue)(yue),我(wo)(wo)(wo)當(dang)笞(chi)吏(li)(li)(li)(li)(li)也(ye),公(gong)(gong)(gong)向脫(tuo)我(wo)(wo)(wo)罪(zui),又(you)勗(xu)我(wo)(wo)(wo)仕,今(jin)效節兵伍(wu),為千夫(fu)(fu)(fu)長,微公(gong)(gong)(gong)豈有(you)(you)今(jin)日(ri)(ri)(ri)。在鞏(gong)昌,會(hui)歲大(da)(da)(da)旱(han),草木枯盡,僚吏(li)(li)(li)(li)(li)請(qing)禱,公(gong)(gong)(gong)曰(yue)(yue),得(de)無以(yi)(yi)(yi)冤獄致是乎,取(qu)(qu)某事(shi)按問,得(de)實,平(ping)(ping)反,上(shang)(shang)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi),大(da)(da)(da)雨三(san)日(ri)(ri)(ri)。在閩(min)屬行省臣有(you)(you)以(yi)(yi)(yi)采銀為利,獻(xian)上(shang)(shang)者朝廷下其(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)事(shi),設官(guan)賦(fu)民(min)而地實無礦,民(min)往往貴市入輸(shu),公(gong)(gong)(gong)急劾(he)聞,有(you)(you)旨罷其(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)役。建(jian)寧劉氏,居(ju)麻沙村,疃(tuan)中(zhong)讐誣其(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)有(you)(you)反狀,州若(ruo)(ruo)縣(xian)將(jiang)織羅成獄,公(gong)(gong)(gong)因慮(lv)囚及之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi),唶曰(yue)(yue),有(you)(you)是乎?即(ji)(ji)抵以(yi)(yi)(yi)法(fa)。公(gong)(gong)(gong)仕雖早,當(dang)官(guan)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)日(ri)(ri)(ri)不(bu)多於閑放之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)時,故其(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)施為注措概逸不(bu)傳。今(jin)掇其(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)士大(da)(da)(da)夫(fu)(fu)(fu)口(kou)道(dao)(dao)(dao)以(yi)(yi)(yi)熟者一(yi)二(er)志焉(yan)(yan),雖然,猶(you)為試用者小耳(er),令充周(zhou)而究(jiu)極之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi),則(ze)(ze)古循吏(li)(li)(li)(li)(li)不(bu)足多也(ye)。公(gong)(gong)(gong)曾祖忠源(yuan)仕金,為定(ding)遠大(da)(da)(da)將(jiang)軍、蘭州司法(fa),祖福明威(wei)(wei)將(jiang)軍,父昌,昌平(ping)(ping)府(fu)(fu)君諱德(de)明,隱居(ju)教授,曰(yue)(yue)樊川處(chu)士者,府(fu)(fu)君自(zi)(zi)號也(ye)。以(yi)(yi)(yi)弟(瑞(rui)點(dian)去(qu)(qu))銳升朝恩,贈奉直大(da)(da)(da)夫(fu)(fu)(fu)飛(fei)騎尉,追(zhui)封昌平(ping)(ping)縣(xian)男,銳後至(zhi)中(zhong)順(shun)大(da)(da)(da)夫(fu)(fu)(fu)嶺南廣西(xi)(xi)(xi)道(dao)(dao)(dao)肅政廉(lian)(lian)訪(fang)(fang)副使,其(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)元兄(xiong)(xiong)鐸亦(yi)朝列(lie)大(da)(da)(da)夫(fu)(fu)(fu)云(yun)南諸(zhu)(路(lu)(lu)(lu)點(dian)去(qu)(qu))道(dao)(dao)(dao)肅政廉(lian)(lian)訪(fang)(fang)副使。公(gong)(gong)(gong)先(xian)(xian)夫(fu)(fu)(fu)人(ren)(ren)郝氏贈榮(rong)祿大(da)(da)(da)夫(fu)(fu)(fu)大(da)(da)(da)司徒(冀點(dian)一(yi)去(qu)(qu))薊(ji)國公(gong)(gong)(gong),謚孝懿,諱德(de)義,女(nv)先(xian)(xian)十(shi)(shi)一(yi)年(nian)(nian)卒(zu)(zu)(zu),生(sheng)三(san)子(zi)二(er)女(nv),後夫(fu)(fu)(fu)人(ren)(ren)粘合氏,先(xian)(xian)一(yi)年(nian)(nian)卒(zu)(zu)(zu),生(sheng)一(yi)子(zi)三(san)女(nv),其(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)葬以(yi)(yi)(yi)二(er)夫(fu)(fu)(fu)人(ren)(ren)祔。治(zhi)(zhi)高郵府(fu)(fu)興化(hua)縣(xian)尉,濟從(cong)(cong)(cong)(cong)事(shi)郎太(tai)常太(tai)祝(zhu),濬(jun)從(cong)(cong)(cong)(cong)事(shi)郎大(da)(da)(da)都護府(fu)(fu)照磨官(guan),浩晉寧路(lu)(lu)(lu)聞喜(xi)縣(xian)學教諭,壻曰(yue)(yue)程博(bo)組(zu)錦局使,吳燾御史臺椽,盧亙(gen)翰林待制承(cheng)務郎兼國史院編脩(xiu)官(guan),姚(yao)庸承(cheng)德(de)郎中(zhong)書省檢校,寫其(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)山(shan)水之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)清音,與(yu)(yu)余(yu)同(tong)(tong)好相(xiang)善也(ye)。今(jin)年(nian)(nian)延(yan)(yan)祐六年(nian)(nian)距公(gong)(gong)(gong)葬八年(nian)(nian)矣,而其(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)子(zi)治(zhi)(zhi)丏(mian)余(yu)文,其(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)隧(sui)上(shang)(shang)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)碑,不(bu)腆(tian)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)言,公(gong)(gong)(gong)實知(zhi)(zhi)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi),矧專記纂,尚何庸辭。銘(ming)曰(yue)(yue):蓄之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)涵涵、流之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)漸(jian)漸(jian)、莫或(huo)匪泉、筑之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)疏疏、構(gou)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)渠(qu)渠(qu)、堂(tang)亦(yi)有(you)(you)焉(yan)(yan)、我(wo)(wo)(wo)觀其(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)終、有(you)(you)植之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)隆、有(you)(you)發(fa)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)涓、謂德(de)既儀、不(bu)卒(zu)(zu)(zu)于(yu)施、而又(you)不(bu)年(nian)(nian)、不(bu)彌(mi)其(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)盈、不(bu)陊(墮(duo))于(yu)傾、以(yi)(yi)(yi)游(you)于(yu)天(tian)、子(zi)則(ze)(ze)維宗、女(nv)則(ze)(ze)維從(cong)(cong)(cong)(cong)、其(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)孔(kong)延(yan)(yan)、西(xi)(xi)(xi)山(shan)之(zhi)(zhi)(zhi)(zhi)原(yuan)、岡阜厚完、有(you)(you)封斯阡、以(yi)(yi)(yi)引其(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)休、以(yi)(yi)(yi)質諸(zhu)幽、尚考銘(ming)鐫(juan)、延(yan)(yan)祐年(nian)(nian)月(yue)日(ri)(ri)(ri)建(jian)。
趙孟(meng)頫(fu)(1254—1322年),字子(zi)昂,號松雪(xue)道人,湖(hu)州(今浙江(jiang)湖(hu)州市)人。本(ben)為宋朝宗(zong)室,宋亡后家(jia)居自學。后來元世(shi)祖(zu)派人到江(jiang)南(nan)搜訪遺賢,被薦舉入朝,官至翰林學士(shi)承旨。死后追封魏國公(gong),謚(shi)文敏。趙孟(meng)頫(fu)是(shi)書畫家(jia),也是(shi)元代(dai)一(yi)位(wei)重要(yao)詩(shi)人。著作有(you)《松雪(xue)齋集(ji)》等(deng)。