詞(ci) 目(mu):干將莫(mo)邪
發 音(yin):gān jiāng mò yé
釋 義:干將、莫邪:古代寶劍(jian)名。鋒(feng)利的(de)寶劍(jian)的(de)代稱。
出(chu) 處:《戰(zhan)國策·齊策五》:“(蘇秦說齊閔王曰)今雖干將莫邪,非得(de)人力,則不能(neng)割劌矣。”
根據大(da)約成(cheng)(cheng)書于(yu)東(dong)漢末年的(de)《吳(wu)越春(chun)秋》記載,干將“采五山之(zhi)鐵(tie)精,六合之(zhi)金英”,以(yi)(yi)鑄鐵(tie)劍。三月不成(cheng)(cheng)。莫(mo)邪(xie)(xie)“斷發剪爪,投于(yu)爐中,使童男童女(nv)三百人鼓(gu)橐(tuo)裝炭,金鐵(tie)乃(nai)濡(ru),遂(sui)以(yi)(yi)成(cheng)(cheng)劍”。制成(cheng)(cheng)的(de)兩柄劍分(fen)別被稱為“干將”、“莫(mo)邪(xie)(xie)”。劍身均有花紋。干將劍“作(zuo)龜文”,莫(mo)邪(xie)(xie)劍“作(zuo)漫理(li)”(水波(bo)紋)。這在一定程度(du)上反映了戰國和兩漢時代的(de)制劍工藝。
干(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)將(jiang)(jiang)(jiang)、莫(mo)(mo)(mo)(mo)(mo)邪(xie)(xie)(xie)(xie)(xie)(xie)是(shi)(shi)(shi)兩(liang)把劍(jian)(jian)(jian)(jian)(jian),但是(shi)(shi)(shi)沒(mei)有人能分開(kai)它們(men)。干(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)將(jiang)(jiang)(jiang)、莫(mo)(mo)(mo)(mo)(mo)邪(xie)(xie)(xie)(xie)(xie)(xie)是(shi)(shi)(shi)兩(liang)個(ge)人,同樣,也(ye)(ye)(ye)沒(mei)有人能將(jiang)(jiang)(jiang)他(ta)們(men)分開(kai)。干(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)將(jiang)(jiang)(jiang)、莫(mo)(mo)(mo)(mo)(mo)邪(xie)(xie)(xie)(xie)(xie)(xie)是(shi)(shi)(shi)干(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)將(jiang)(jiang)(jiang)、莫(mo)(mo)(mo)(mo)(mo)邪(xie)(xie)(xie)(xie)(xie)(xie)鑄的(de)(de)(de)(de)兩(liang)把劍(jian)(jian)(jian)(jian)(jian)。干(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)將(jiang)(jiang)(jiang)是(shi)(shi)(shi)雄劍(jian)(jian)(jian)(jian)(jian),莫(mo)(mo)(mo)(mo)(mo)邪(xie)(xie)(xie)(xie)(xie)(xie)是(shi)(shi)(shi)雌劍(jian)(jian)(jian)(jian)(jian)。干(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)將(jiang)(jiang)(jiang)是(shi)(shi)(shi)丈(zhang)夫,莫(mo)(mo)(mo)(mo)(mo)邪(xie)(xie)(xie)(xie)(xie)(xie)是(shi)(shi)(shi)妻子。干(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)將(jiang)(jiang)(jiang)很(hen)勤勞,莫(mo)(mo)(mo)(mo)(mo)邪(xie)(xie)(xie)(xie)(xie)(xie)很(hen)溫柔。干(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)將(jiang)(jiang)(jiang)為吳王(wang)鑄劍(jian)(jian)(jian)(jian)(jian)的(de)(de)(de)(de)時(shi)候,莫(mo)(mo)(mo)(mo)(mo)邪(xie)(xie)(xie)(xie)(xie)(xie)為干(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)將(jiang)(jiang)(jiang)扇(shan)扇(shan)子,擦汗水(shui)。三個(ge)月(yue)過去(qu)了(le),干(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)將(jiang)(jiang)(jiang)嘆(tan)(tan)了(le)一口(kou)氣。莫(mo)(mo)(mo)(mo)(mo)邪(xie)(xie)(xie)(xie)(xie)(xie)也(ye)(ye)(ye)流出了(le)眼淚(lei)。莫(mo)(mo)(mo)(mo)(mo)邪(xie)(xie)(xie)(xie)(xie)(xie)知道干(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)將(jiang)(jiang)(jiang)為什么嘆(tan)(tan)氣,因為爐中(zhong)采(cai)自五山六(liu)合(he)的(de)(de)(de)(de)金(jin)鐵之(zhi)精無法(fa)熔化(hua),鐵英不(bu)化(hua),劍(jian)(jian)(jian)(jian)(jian)就(jiu)無法(fa)鑄成。干(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)將(jiang)(jiang)(jiang)也(ye)(ye)(ye)知道莫(mo)(mo)(mo)(mo)(mo)邪(xie)(xie)(xie)(xie)(xie)(xie)為什么流淚(lei),因為劍(jian)(jian)(jian)(jian)(jian)鑄不(bu)成,自己就(jiu)得被吳王(wang)殺死。干(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)將(jiang)(jiang)(jiang)依(yi)舊嘆(tan)(tan)氣,而(er)在(zai)一天晚上,莫(mo)(mo)(mo)(mo)(mo)邪(xie)(xie)(xie)(xie)(xie)(xie)卻突然笑了(le)。看(kan)到莫(mo)(mo)(mo)(mo)(mo)邪(xie)(xie)(xie)(xie)(xie)(xie)笑了(le),干(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)將(jiang)(jiang)(jiang)突然害怕起(qi)來(lai),干(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)將(jiang)(jiang)(jiang)知道莫(mo)(mo)(mo)(mo)(mo)邪(xie)(xie)(xie)(xie)(xie)(xie)為什么笑,干(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)將(jiang)(jiang)(jiang)對(dui)莫(mo)(mo)(mo)(mo)(mo)邪(xie)(xie)(xie)(xie)(xie)(xie)說(shuo):莫(mo)(mo)(mo)(mo)(mo)邪(xie)(xie)(xie)(xie)(xie)(xie),你千萬不(bu)要去(qu)做。莫(mo)(mo)(mo)(mo)(mo)邪(xie)(xie)(xie)(xie)(xie)(xie)沒(mei)說(shuo)什么,她只(zhi)是(shi)(shi)(shi)笑。干(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)將(jiang)(jiang)(jiang)醒來(lai)的(de)(de)(de)(de)時(shi)候,發(fa)現(xian)莫(mo)(mo)(mo)(mo)(mo)邪(xie)(xie)(xie)(xie)(xie)(xie)沒(mei)在(zai)身邊。干(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)將(jiang)(jiang)(jiang)如萬箭穿心(xin),他(ta)知道莫(mo)(mo)(mo)(mo)(mo)邪(xie)(xie)(xie)(xie)(xie)(xie)在(zai)哪兒。莫(mo)(mo)(mo)(mo)(mo)邪(xie)(xie)(xie)(xie)(xie)(xie)站在(zai)高聳的(de)(de)(de)(de)鑄劍(jian)(jian)(jian)(jian)(jian)爐壁(bi)上,裙裾飄飛,宛如仙女。莫(mo)(mo)(mo)(mo)(mo)邪(xie)(xie)(xie)(xie)(xie)(xie)看(kan)到干(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)將(jiang)(jiang)(jiang)的(de)(de)(de)(de)身影在(zai)熹微(wei)的(de)(de)(de)(de)晨(chen)光中(zhong)從遠(yuan)處急急奔來(lai)。她笑了(le),她聽到干(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)將(jiang)(jiang)(jiang)嘶啞的(de)(de)(de)(de)喊叫(jiao):莫(mo)(mo)(mo)(mo)(mo)邪(xie)(xie)(xie)(xie)(xie)(xie)……,莫(mo)(mo)(mo)(mo)(mo)邪(xie)(xie)(xie)(xie)(xie)(xie)依(yi)然在(zai)笑,但是(shi)(shi)(shi)淚(lei)水(shui)也(ye)(ye)(ye)同時(shi)流了(le)下(xia)來(lai)。干(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)將(jiang)(jiang)(jiang)也(ye)(ye)(ye)流下(xia)了(le)眼淚(lei),在(zai)淚(lei)光模糊中(zhong)他(ta)看(kan)到莫(mo)(mo)(mo)(mo)(mo)邪(xie)(xie)(xie)(xie)(xie)(xie)飄然墜下(xia),他(ta)聽到莫(mo)(mo)(mo)(mo)(mo)邪(xie)(xie)(xie)(xie)(xie)(xie)最后對(dui)他(ta)說(shuo)道:干(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)(gan)將(jiang)(jiang)(jiang),我沒(mei)有死,我們(men)還會在(zai)一起(qi)……
鐵水熔(rong)化,劍(jian)順(shun)利鑄成。一(yi)(yi)雄一(yi)(yi)雌,取名(ming)干(gan)將(jiang)(jiang)(jiang)莫(mo)(mo)邪(xie),干(gan)將(jiang)(jiang)(jiang)只將(jiang)(jiang)(jiang)“干(gan)將(jiang)(jiang)(jiang)”獻給吳王(wang)。干(gan)將(jiang)(jiang)(jiang)私藏“莫(mo)(mo)邪(xie)”的(de)(de)(de)(de)消息很快被吳王(wang)知曉(xiao),武(wu)士(shi)將(jiang)(jiang)(jiang)干(gan)將(jiang)(jiang)(jiang)團團圍住,干(gan)將(jiang)(jiang)(jiang)束手就擒,他打開劍(jian)匣絕望地向里(li)面問道:莫(mo)(mo)邪(xie),我們怎(zen)樣才(cai)能在(zai)(zai)一(yi)(yi)起(qi)?劍(jian)忽從匣中躍出,化為一(yi)(yi)條(tiao)清麗(li)的(de)(de)(de)(de)白(bai)龍(long),飛(fei)騰而去(qu),同時(shi),莫(mo)(mo)邪(xie)也(ye)(ye)(ye)突(tu)然消失(shi)無(wu)蹤(zong)。在(zai)(zai)莫(mo)(mo)邪(xie)消失(shi)的(de)(de)(de)(de)時(shi)候,吳王(wang)身邊的(de)(de)(de)(de)“干(gan)將(jiang)(jiang)(jiang)”劍(jian)也(ye)(ye)(ye)不(bu)知去(qu)向。而在(zai)(zai)千里(li)之(zhi)外(wai)的(de)(de)(de)(de)荒(huang)涼(liang)的(de)(de)(de)(de)貧城(cheng)縣(xian)(xian),在(zai)(zai)一(yi)(yi)個叫延平津(今福建南平)的(de)(de)(de)(de)大湖里(li)突(tu)然出現(xian)了一(yi)(yi)條(tiao)年輕(qing)的(de)(de)(de)(de)白(bai)龍(long)。這(zhe)條(tiao)白(bai)龍(long)美麗(li)而善良,為百姓呼(hu)風喚雨,荒(huang)涼(liang)的(de)(de)(de)(de)貧城(cheng)縣(xian)(xian)漸漸風調雨順(shun),五谷(gu)豐登,縣(xian)(xian)城(cheng)的(de)(de)(de)(de)名(ming)字(zi)也(ye)(ye)(ye)由貧城(cheng)改為豐城(cheng)。可是,當地人卻(que)時(shi)常(chang)(chang)發現(xian),這(zhe)條(tiao)白(bai)龍(long)幾(ji)乎天(tian)天(tian)都在(zai)(zai)延平津的(de)(de)(de)(de)湖面張望,象在(zai)(zai)等待什(shen)么(me),有(you)人還看到它的(de)(de)(de)(de)眼中常(chang)(chang)含著淚水。
六百(bai)年過(guo)去了。一(yi)(yi)(yi)個偶然(ran)的機會里(li),豐(feng)(feng)城縣(xian)令雷(lei)(lei)煥在(zai)(zai)(zai)(zai)修筑城墻的時候,從(cong)地下(xia)掘出一(yi)(yi)(yi)個石匣(xia),里(li)面(mian)(mian)有(you)一(yi)(yi)(yi)把(ba)劍(jian),上(shang)面(mian)(mian)赫然(ran)刻(ke)著“干將(jiang)”二字,雷(lei)(lei)煥欣(xin)喜異(yi)常,將(jiang)這(zhe)把(ba)傳誦已久的名劍(jian)帶在(zai)(zai)(zai)(zai)身(shen)邊。有(you)一(yi)(yi)(yi)天,雷(lei)(lei)煥從(cong)延平(ping)津湖邊路過(guo),腰(yao)中(zhong)佩(pei)劍(jian)突(tu)然(ran)從(cong)鞘(qiao)中(zhong)跳(tiao)出躍進水(shui)里(li),正在(zai)(zai)(zai)(zai)雷(lei)(lei)煥驚愕之(zhi)際,水(shui)面(mian)(mian)翻涌,躍出黑白雙龍,雙龍向雷(lei)(lei)煥頻(pin)頻(pin)點(dian)頭意在(zai)(zai)(zai)(zai)致謝(xie),然(ran)后,兩(liang)條龍脖頸親熱地糾纏廝磨,雙雙潛入水(shui)底(di)不見了。在(zai)(zai)(zai)(zai)豐(feng)(feng)城縣(xian)世代生活(huo)的百(bai)姓們(men),發現天天在(zai)(zai)(zai)(zai)延平(ping)津湖面(mian)(mian)含淚張望據說已存(cun)在(zai)(zai)(zai)(zai)了六百(bai)多年的白龍突(tu)然(ran)不見了。而(er)在(zai)(zai)(zai)(zai)第二天,縣(xian)城里(li)卻搬(ban)來了一(yi)(yi)(yi)對平(ping)凡的小夫(fu)妻(qi)。丈夫(fu)是一(yi)(yi)(yi)個出色的鐵匠(jiang),技藝非常精湛,但(dan)他(ta)(ta)只(zhi)用心鍛打(da)(da)掙不了幾(ji)個錢的普(pu)通農具(ju)卻拒絕(jue)打(da)(da)造有(you)千金之(zhi)利的兵器,在(zai)(zai)(zai)(zai)他(ta)(ta)干活(huo)的時候,他(ta)(ta)的小妻(qi)子總(zong)在(zai)(zai)(zai)(zai)旁邊為他(ta)(ta)扇扇子,擦(ca)汗水(shui)。
吳國(guo)的(de)(de)(de)能工巧匠干將和莫(mo)邪夫妻二人(ren)(ren)給鄰國(guo)楚(chu)國(guo)的(de)(de)(de)楚(chu)王鑄(zhu)(zhu)造寶(bao)劍(jian)(jian),用了好(hao)(hao)幾(ji)年的(de)(de)(de)工夫才制(zhi)成(cheng)。楚(chu)王因(yin)時(shi)間久了而(er)發(fa)(fa)怒,想要(yao)(yao)殺(sha)死(si)鑄(zhu)(zhu)劍(jian)(jian)人(ren)(ren)。寶(bao)劍(jian)(jian)鑄(zhu)(zhu)了兩把并分有雌(ci)與雄(xiong)(xiong)。干將的(de)(de)(de)妻子當時(shi)懷孕就要(yao)(yao)生孩子了,丈夫便(bian)對(dui)妻子訴說(shuo)道:“我替楚(chu)王鑄(zhu)(zhu)造寶(bao)劍(jian)(jian),好(hao)(hao)多年才獲得(de)成(cheng)功,楚(chu)王為此發(fa)(fa)怒,我要(yao)(yao)前去送劍(jian)(jian)給他的(de)(de)(de)話(hua),他必殺(sha)死(si)我。你(ni)如(ru)果(guo)生下(xia)的(de)(de)(de)孩子是男孩的(de)(de)(de)話(hua),等(deng)他長大成(cheng)人(ren)(ren),告訴他說(shuo):‘出門望(wang)南山(shan),松生石(shi)頭上,劍(jian)(jian)在其(qi)背中”隨(sui)后就拿(na)著一把雌(ci)劍(jian)(jian)前去進見楚(chu)王。楚(chu)王非常(chang)憤怒,命(ming)令人(ren)(ren)來察看寶(bao)劍(jian)(jian),發(fa)(fa)現劍(jian)(jian)原有兩把,一把雄(xiong)(xiong)的(de)(de)(de),一把雌(ci)的(de)(de)(de),雌(ci)劍(jian)(jian)被送呈(cheng)上來,而(er)雄(xiong)(xiong)劍(jian)(jian)卻(que)沒有送來。楚(chu)王暴怒,立即(ji)把鑄(zhu)(zhu)劍(jian)(jian)的(de)(de)(de)干將殺(sha)死(si)了。
莫邪的(de)(de)兒(er)子(zi)名(ming)(ming)叫赤(chi)(chi)(chi),等到(dao)他后來(lai)長大成人(ren)了,就向(xiang)自己的(de)(de)母親詢(xun)問道:“我(wo)的(de)(de)父(fu)親究竟在哪(na)里呀(ya)?”母親說:“你(ni)(ni)的(de)(de)父(fu)親給楚(chu)(chu)(chu)(chu)(chu)王(wang)(wang)(wang)(wang)(wang)(wang)制作寶(bao)劍,用了好幾年(nian)才(cai)鑄成,可(ke)是楚(chu)(chu)(chu)(chu)(chu)王(wang)(wang)(wang)(wang)(wang)(wang)卻(que)發怒(nu)(nu),殺死(si)(si)了他。他離開(kai)時曾囑咐我(wo):‘告訴(su)你(ni)(ni)的(de)(de)兒(er)子(zi):出(chu)門(men)(men)望南山(shan),松(song)生石頭(tou)(tou)(tou)上(shang)(shang),劍在其(qi)背(bei)中(zhong)(zhong)’”于(yu)(yu)是,兒(er)子(zi)走出(chu)家門(men)(men)向(xiang)南望去,不(bu)(bu)曾看見有(you)什么山(shan),只(zhi)是看到(dao)屋堂(tang)前面(mian)(mian)(mian)石塊上(shang)(shang)立有(you)一(yi)(yi)松(song)木(mu),就用斧(fu)子(zi)劈開(kai)松(song)木(mu)背(bei)后面(mian)(mian)(mian),終于(yu)(yu)得到(dao)了雄(xiong)劍。從此(ci)以后,赤(chi)(chi)(chi)出(chu)發向(xiang)楚(chu)(chu)(chu)(chu)(chu)王(wang)(wang)(wang)(wang)(wang)(wang)報仇(chou)(chou)。赤(chi)(chi)(chi)持(chi)(chi)劍怒(nu)(nu)吼:“楚(chu)(chu)(chu)(chu)(chu)王(wang)(wang)(wang)(wang)(wang)(wang),我(wo)要殺了你(ni)(ni)。”楚(chu)(chu)(chu)(chu)(chu)王(wang)(wang)(wang)(wang)(wang)(wang)夜(ye)噩(e)夢(meng),夢(meng)見有(you)人(ren)要殺自己,大驚,遂叫來(lai)宮廷畫(hua)師,依(yi)(yi)夢(meng)而(er)畫(hua),憑(ping)畫(hua)通緝,懸賞赤(chi)(chi)(chi)的(de)(de)人(ren)頭(tou)(tou)(tou),楚(chu)(chu)(chu)(chu)(chu)王(wang)(wang)(wang)(wang)(wang)(wang)夢(meng)中(zhong)(zhong)果然(ran)是赤(chi)(chi)(chi)的(de)(de)模樣,赤(chi)(chi)(chi)被四處通緝,報仇(chou)(chou)無方,便(bian)獨自在山(shan)野嘆氣哭泣,一(yi)(yi)壯(zhuang)(zhuang)(zhuang)士(shi)(shi)(shi)路過,問起哭泣的(de)(de)原因,赤(chi)(chi)(chi)一(yi)(yi)一(yi)(yi)回答,壯(zhuang)(zhuang)(zhuang)士(shi)(shi)(shi)說你(ni)(ni)把頭(tou)(tou)(tou)交給我(wo),我(wo)替你(ni)(ni)報仇(chou)(chou),赤(chi)(chi)(chi)相信(xin)了壯(zhuang)(zhuang)(zhuang)士(shi)(shi)(shi),將報仇(chou)(chou)之事(shi)連同自己的(de)(de)人(ren)頭(tou)(tou)(tou)以及雄(xiong)劍托付給了壯(zhuang)(zhuang)(zhuang)士(shi)(shi)(shi),壯(zhuang)(zhuang)(zhuang)士(shi)(shi)(shi)帶著赤(chi)(chi)(chi)的(de)(de)人(ren)頭(tou)(tou)(tou)進京面(mian)(mian)(mian)見楚(chu)(chu)(chu)(chu)(chu)王(wang)(wang)(wang)(wang)(wang)(wang),獻上(shang)(shang)雄(xiong)劍及赤(chi)(chi)(chi)的(de)(de)頭(tou)(tou)(tou),打開(kai)包袱后,赤(chi)(chi)(chi)的(de)(de)頭(tou)(tou)(tou)滾出(chu),雙眼怒(nu)(nu)視(shi)(shi)楚(chu)(chu)(chu)(chu)(chu)王(wang)(wang)(wang)(wang)(wang)(wang),楚(chu)(chu)(chu)(chu)(chu)王(wang)(wang)(wang)(wang)(wang)(wang)害怕,問壯(zhuang)(zhuang)(zhuang)士(shi)(shi)(shi)怎么辦,壯(zhuang)(zhuang)(zhuang)士(shi)(shi)(shi)說:“赤(chi)(chi)(chi)乃(nai)是人(ren)之英雄(xiong),帶著怨(yuan)(yuan)氣而(er)死(si)(si),心(xin)有(you)不(bu)(bu)甘,故死(si)(si)不(bu)(bu)瞑(ming)目(mu),應置大鼎于(yu)(yu)朝堂(tang),將赤(chi)(chi)(chi)之頭(tou)(tou)(tou)煮(zhu)上(shang)(shang)三(san)(san)天三(san)(san)夜(ye)方可(ke)消其(qi)怨(yuan)(yuan)氣。”三(san)(san)日(ri)后,赤(chi)(chi)(chi)之頭(tou)(tou)(tou)沒(mei)有(you)任(ren)何變化,依(yi)(yi)然(ran)怒(nu)(nu)視(shi)(shi)楚(chu)(chu)(chu)(chu)(chu)王(wang)(wang)(wang)(wang)(wang)(wang),楚(chu)(chu)(chu)(chu)(chu)王(wang)(wang)(wang)(wang)(wang)(wang)問壯(zhuang)(zhuang)(zhuang)士(shi)(shi)(shi)為什么,壯(zhuang)(zhuang)(zhuang)士(shi)(shi)(shi)說:“此(ci)乃(nai)英雄(xiong)之頭(tou)(tou)(tou),大王(wang)(wang)(wang)(wang)(wang)(wang)需(xu)要親自行至(zhi)鼎邊(bian)寬慰(wei)英雄(xiong),頭(tou)(tou)(tou)方能煮(zhu)爛(lan)。”楚(chu)(chu)(chu)(chu)(chu)王(wang)(wang)(wang)(wang)(wang)(wang)依(yi)(yi)言行至(zhi)鼎邊(bian),出(chu)言寬慰(wei),赤(chi)(chi)(chi)之頭(tou)(tou)(tou)仍然(ran)怒(nu)(nu)視(shi)(shi)楚(chu)(chu)(chu)(chu)(chu)王(wang)(wang)(wang)(wang)(wang)(wang),楚(chu)(chu)(chu)(chu)(chu)王(wang)(wang)(wang)(wang)(wang)(wang)恐懼,回頭(tou)(tou)(tou)欲問壯(zhuang)(zhuang)(zhuang)士(shi)(shi)(shi)何故,但見壯(zhuang)(zhuang)(zhuang)士(shi)(shi)(shi)持(chi)(chi)劍跳起暴喝(he):“大王(wang)(wang)(wang)(wang)(wang)(wang)的(de)(de)頭(tou)(tou)(tou)陪他一(yi)(yi)起煮(zhu),他便(bian)死(si)(si)而(er)瞑(ming)目(mu)了”楚(chu)(chu)(chu)(chu)(chu)王(wang)(wang)(wang)(wang)(wang)(wang)死(si)(si),王(wang)(wang)(wang)(wang)(wang)(wang)頭(tou)(tou)(tou)飛入(ru)鼎中(zhong)(zhong),衛兵將壯(zhuang)(zhuang)(zhuang)士(shi)(shi)(shi)合圍(wei)欲殺之,壯(zhuang)(zhuang)(zhuang)士(shi)(shi)(shi)言:“不(bu)(bu)勞煩各位。”自刎(wen)而(er)死(si)(si),頭(tou)(tou)(tou)亦投入(ru)鼎中(zhong)(zhong),百(bai)官(guan)圍(wei)觀,三(san)(san)頭(tou)(tou)(tou)皆爛(lan),無法辨(bian)認(ren),欲葬(zang)王(wang)(wang)(wang)(wang)(wang)(wang)頭(tou)(tou)(tou),卻(que)無法區分,于(yu)(yu)是請(qing)教當時的(de)(de)名(ming)(ming)士(shi)(shi)(shi),名(ming)(ming)士(shi)(shi)(shi)說,赤(chi)(chi)(chi)與壯(zhuang)(zhuang)(zhuang)士(shi)(shi)(shi)都(dou)是英雄(xiong),將他們三(san)(san)個頭(tou)(tou)(tou)葬(zang)一(yi)(yi)起吧,遂合葬(zang),稱“三(san)(san)王(wang)(wang)(wang)(wang)(wang)(wang)墓(mu)”
《文(wen)選·七命(ming)》注引《吳(wu)越(yue)春(chun)秋(qiu)》(亦見今本《吳(wu)越(yue)春(chun)秋(qiu)·闔(he)(he)閭內傳》,文(wen)較繁):“干(gan)將者吳(wu)人,造(zao)劍二枚,一(yi)曰(yue)(yue)干(gan)將,二曰(yue)(yue)莫邪(xie)。莫邪(xie)者,干(gan)將之(zhi)(zhi)妻(qi)也。干(gan)將曰(yue)(yue):‘吾師之(zhi)(zhi)作冶(ye)也,金鐵(tie)之(zhi)(zhi)類不銷(xiao),夫(fu)妻(qi)俱(ju)入冶(ye)爐之(zhi)(zhi)中’。莫邪(xie)曰(yue)(yue):‘先(xian)師親爍(shuo)身以(yi)成物(wu),妾何難(nan)也’。于是(shi)干(gan)將夫(fu)妻(qi)乃(nai)斷發揃爪,投(tou)之(zhi)(zhi)爐中,使童女三(san)百,鼓(gu)橐裝(zhuang)炭,金鐵(tie)乃(nai)濡,遂(sui)以(yi)成劍。陽曰(yue)(yue)干(gan)將而作龜文(wen);陽曰(yue)(yue)莫邪(xie)而漫理。干(gan)將慝(ni)其(qi)陽,出其(qi)陰,而獻(xian)之(zhi)(zhi)闔(he)(he)閭,闔(he)(he)閭甚重之(zhi)(zhi)”。參見“眉間尺(chi)”。
《搜神記》載:王(wang)夢見(jian)一兒(er)(er),眉(mei)間廣(guang)尺,言欲報仇。王(wang)即購(gou)之千金(jin)。兒(er)(er)聞(wen)之,亡去,入山行歌。客(ke)有逢者,謂:“子年少(shao),何哭之甚(shen)(shen)悲耶(ye)?”曰:“吾干將、莫(mo)邪子也。楚王(wang)殺(sha)吾父,吾欲報之。”客(ke)曰:“聞(wen)王(wang)購(gou)子頭(tou)千金(jin),將子頭(tou)與劍(jian)來(lai),為子報之。”兒(er)(er)曰:“幸甚(shen)(shen)!”即自刎。兩(liang)手捧頭(tou)與劍(jian)奉之,立僵。客(ke)曰:“不負子也。”于是尸乃仆。
客(ke)持頭(tou)(tou)往見楚王(wang)(wang)(wang),王(wang)(wang)(wang)大(da)(da)喜,客(ke)曰:“此乃勇士頭(tou)(tou)也。當(dang)于湯(tang)(tang)鑊煮之(zhi)。”王(wang)(wang)(wang)如(ru)其言煮頭(tou)(tou)。三日三夕不爛(lan)(lan)。頭(tou)(tou)踔出湯(tang)(tang)中,瞋目大(da)(da)怒。客(ke)曰:“此兒頭(tou)(tou)不爛(lan)(lan),愿(yuan)王(wang)(wang)(wang)自往臨(lin)視(shi)之(zhi),是必爛(lan)(lan)也。”王(wang)(wang)(wang)即(ji)臨(lin)之(zhi)。客(ke)以劍擬(ni)王(wang)(wang)(wang),王(wang)(wang)(wang)頭(tou)(tou)隨墮湯(tang)(tang)中。客(ke)亦(yi)自擬(ni)己頭(tou)(tou),頭(tou)(tou)復墮湯(tang)(tang)中。三首俱(ju)爛(lan)(lan),不可識別。乃分其湯(tang)(tang)肉(rou)葬之(zhi),故通名三王(wang)(wang)(wang)墓。今在汝(ru)南北宜春縣界。
另(ling):《拾遺(yi)記(ji).卷十.諸(zhu)名山》
(昆吾(wu)山)其(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)山有獸,大如兔,毛色(se)如金(jin)。食土下之(zhi)(zhi)丹石,深穴地以(yi)為(wei)窟。亦食銅鐵(tie)(tie),膽腎(shen)(shen)皆如鐵(tie)(tie)。其(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)雌(ci)(ci)者(zhe)(zhe),色(se)白如銀。昔吳(wu)國(guo)武庫之(zhi)(zhi)中,兵刃鐵(tie)(tie)器俱被(bei)食盡,而(er)封署依(yi)然。王令(ling)檢其(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)庫穴,獵得雙(shuang)兔,一白一黃。殺之(zhi)(zhi)開其(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)腹(fu),而(er)有鐵(tie)(tie)膽腎(shen)(shen),方(fang)知兵刃之(zhi)(zhi)鐵(tie)(tie)為(wei)兔所食。王乃招其(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)劍工(gong),令(ling)鑄其(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)膽腎(shen)(shen)以(yi)為(wei)劍,一雌(ci)(ci)一雄,號“干將”者(zhe)(zhe)雄,號“鏌铘”者(zhe)(zhe)雌(ci)(ci),其(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)劍可以(yi)切(qie)玉(yu)斷犀。王深寶(bao)之(zhi)(zhi),遂霸其(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)國(guo),后(hou)以(yi)石匣(xia)埋藏。及晉之(zhi)(zhi)中興,夜有紫色(se)沖斗牛。張華(hua)使雷煥(huan)為(wei)豐城縣令(ling),掘而(er)得之(zhi)(zhi)。華(hua)與煥(huan)各寶(bao)其(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)一,拭以(yi)華(hua)陰之(zhi)(zhi)土,光耀射人。后(hou)華(hua)遇(yu)害,失劍所在。煥(huan)子佩其(qi)(qi)(qi)(qi)(qi)一劍,過延(yan)平津,劍鳴(ming)飛入(ru)水。及入(ru)水尋之(zhi)(zhi),但(dan)見雙(shuang)龍(long)纏屈于潭下,目光如電,遂不敢前取矣。
福建南平(ping)市市標——雙劍化(hua)龍,坐(zuo)落(luo)于市中心延平(ping)湖湖面(mian)之上。雙劍,自然是指干將(jiang)與莫邪。
1.圣道之劍:軒(xuan)轅夏禹
2.仁(ren)道之劍:湛盧(lu)
3.帝道之(zhi)劍:赤霄(xiao)
4.威道之劍:泰(tai)阿
5.誠信之劍:七星龍(long)淵(yuan)
6/7.摯情之劍:干將/莫邪
8. 勇絕(jue)之(zhi)劍:魚腸
9.尊(zun)貴無雙之劍:純鈞
10.精(jing)致優(you)雅之劍:承影